Właściwość ogólna
Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego jednoznacznie określają, który komornik właściwy jest do prowadzenie egzekucji z określonych składników majątkowych dłużnika.
Zasadą jest, iż do prowadzenie egzekucji z majątku dłużnika (np. ruchomości, wynagrodzenia za pracę, świadczenia emerytalno – rentowego) właściwy jest Komornik, który prowadzi swoją kancelarię w miejscu zamieszkania dłużnika. Właściwość ta określona jest poprzez właściwość i zasięg terytorialny sądu, przy którym działa Komornik.
Do prowadzenie egzekucji z wynagrodzenia za pracę dłużnika zamieszkałego w Kartuzach, właściwy jest Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kartuzach. Także właściwym będzie ten Komornik w przypadku dłużnika zamieszkałego np. w Żukowie, gdyż dłużnika zamieszkałego w Żukowie należy pozywać przed Sąd Rejonowy w Kartuzach.
Prawo wyboru Komornika
Pomimo tego, iż przepisy określają, który Komornik może prowadzić egzekucję z określonego składnika majątkowego dłużnika, obowiązujące od kliku lat przepisu ustawy o komornikach sądowych i egzekucji zezwalają wierzycielowi na wybór Komornika. Tak więc, jeżeli dłużnik mieszka w Gdyni, wierzyciel może skierować wniosek egzekucyjny do Komornika Sądowego w Krakowie, a ten będzie musiał taką egzekucję prowadzić. We wniosku egzekucyjnym wierzyciel musi zawrzeć stosowne oświadczenie, że korzysta z prawa wyboru komornika i wybiera Komornika Sądowego w Krakowie.
W przypadku jednak, gdy zaległość w prowadzonych egzekucjach przekracza sześć miesięcy, Komornik „wybrany” (komornik spoza rewiru) nie może przyjąć do prowadzenia danej sprawy i postanowieniem odmawia wszczęcia egzekucji. Zaległość oblicza się, dzieląc liczbę spraw niezałatwionych w poprzednim półroczu przez średni miesięczny wpływ spraw w poprzednim półroczu, wyłączając sprawy o egzekucję świadczeń powtarzających się.
Zobacz również serwis: Windykacja
Właściwość wyłączna
W określonych sytuacjach wierzyciel może być jednak pozbawiony prawa wyboru Komornika. Wierzycielowi takie uprawnienie nie przysługuje, w przypadku egzekucji skierowanej do nieruchomości, jak też egzekucji, do której stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości (np. egzekucja z ograniczonego prawa rzeczowego, z użytkowania wieczystego).
Zobacz również: Egzekucja z nieruchomości
Tak więc, jeżeli egzekucja skierowana jest do nieruchomości dłużnika, właściwy jest komornik, który działa przy sądzie rejonowym miejsca położenia nieruchomości. Jeżeli oczywiście przy danym sądzie działa więcej komorników, wówczas każdy z nich jest właściwy do prowadzenia egzekucji z nieruchomości dłużnika.